53 STK, BM ve AVRUPA KONSEYİ KURUMLARINA RUSYA YENİ ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ HAKKINDA İTİRAZ DİLEKÇESİ GÖNDERDİ

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in direktifiyle başlayan ve Slav etnisitesini “devlet kurucu halk” olarak tanımlayarak, ülke vatandaşlarını birini diğerine üstün kılacak şekilde iki gruba ayıran yeni anayasa düzenlemesi girişimine itiraz eden Türkiye’de faaliyet gösteren 53 sivil toplum örgütünün ortaklaşa hazırladıkları başvuru metni, koordinatör kurum Çerkes Dernekleri Federasyonu tarafından BM ve Avrupa Konseyi(AK) kurumlarına ulaştırıldı.

Bahse konu metnin gönderildiği kuruluşlar şöyle:

* AK İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović,

* AK Avrupa Sosyal Haklar Komitesi Başkanı Giuseppe Palmısano,

* BM İnsan Haklari Yüksek Komiseri Michelle Bachelet,

* BM İnsan Haklarının Teşvik Edilmesi ve Korunması Alt Komisyonu Başkanı Elisabeth Tichy-Fisslberger,

* BM Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Komitesi (CERD),

*  AGİT  Dönem Başkanı Edi Rama

BM ve AK Kuruluşlarına gönderilen metin de özetle şu ifadeler yer veriliyor:

* Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ocak ayında başlattığı ve aylar sürecek prosedürlerin yıldırım hızıyla tamamlanarak halk oylamasına sunulur hale getirildiği,

* Söz konusu anayasa değişikliği tasarısında pek çok sorunlu düzenleme olmasının yanı sıra özellikle Rus etnisitesinin “devlet kurucu ulus” olarak tanımlanması ve “kurucu ulusun dili devletin resmi dilidir” ifadelerinin öne çıkarılmasının diğer halkları ikinci sınıf olarak nitelendirdiği,

* Bu düzenlemenin; Etnik grupları “devlet kuranlar” ve “kuruluşa katkısı olmayanlar” olarak fiilen ikiye böldüğü, “emeği olmayanlar” grubundaki halkların ileriki günlerde “temel insan hak ve özgürlüklerinin daha da kısıtlanması” operasyonlarına açık hale getirildiği,

*  Yapılmak istenen düzenlemelerin başta mevcut Federasyon Anayasası olmak üzere 6 uluslararası sözleşme ve kararla da çeliştiği belirtildi.

Türkiye’de faaliyet gösteren 53 sivil toplum örgütü tarafından konuya ilişkin olarak BM ve AK kuruluşlarına gönderilen itiraz metni (Türkçe ve İngilizce) ve imzacı sivil toplum örgütlerinin listesi aşağıda olduğu gibidir.

  (METİN-TÜRKÇE)

 AVRUPA KURUM-KURULUŞLARINA

 Bizler, birkaç nesil önce Rusya İmparatorluğunca işgal edilen vatanlarından sürülmüş, ancak anavatanları ile bağlarını hiçbir zaman kopartmamış, anavatanlarındaki gelişmeleri yakından takip eden halkların mensuplarıyız.

Malumdur ki, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ocak-Mart 2020 tarihlerinde Rus sivil toplumundan, Rusya Federasyonu yerli halklarının kanaat önderlerinden ve insan hakları savunucularından son derece olumsuz tepki almasına rağmen, Rusya Federasyonu Federal Meclisi, Federasyon Konseyi ve Anayasa Mahkemesi’nden aceleyle geçirilen tasarı ile Anayasada bir dizi değişiklik öngören yasama sürecini başlatmıştır.

Anayasa’nın 68. Maddesi’nde yapılan değişiklikle, “Rusya Federasyonu toprakları üzerindeki devlet dili, devlet kurucu ulusun dili olan Rusçadır.” denilerek Rus etnisitesi “devlet kurucu halk” sıfatıyla öne çıkarılmakta; diğer halklar “devletin kuruluşuna katkı sunmayanlar” yaftalaması ile 2. Sınıf vatandaşlar sayılarak ileriki günlerde yapılacak olan “temel insan hak ve özgürlüklerinin daha da kısıtlanması” operasyonlarına açık hale getirilmektedir.

Rusya Federasyonu Anayasası’nda yapılacak bu değişiklikler, Rusya’yı zaten yakın olmadığı demokratik ve federal devlet ilkelerinden daha da uzaklaştıracaktır.

Rusya halkları arasında yurttaşlık yükümlülüklerine gelince hiç bir ayrım yapılmazken; yeni Anayasa ile “devlet kurucu halk” sıfatı verilen Slav etnisitesi imtiyazlı hale getirilmektedir. Bu uygulama Slavların Anayasal düzlemde birinci sınıf halk muamelesi göreceği anlamına gelmektedir.

Başta Rusya Federasyonu Anayasasındaki federal ilkeler, BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Medenî ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi, Her Türlü Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Sözleşmesi, Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu Kriterleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Sosyal Şartı’nı alenen ihlal eden RF Anayasasındaki yeni düzenlemelerin kurumunuzca incelenerek yapılan ayrımcılığın tespit ve deklare edilmesi, halâ insani değerlere sahip çıkan kurumların var olduğunu somutlayacak ve kurumunuza olan inanç ve güvenimizi pekiştirecektir. Bu adım kimlik, kültür ve anadilleri ile yaşam mücadelesi veren tüm yerli ve azınlık konumundaki halkların moral, motivasyon ve umudunu arttıracaktır.

Bu insani talebimizin nezdinizde değer göreceğine inancımız tamdır.

En derin saygılarımızla.

İMZACI TÜRKİYE KURUM VE KURULUŞLARI

1. Çerkes Dernekleri Federasyonu
2. Birleşik Kafkas Dernekleri Federasyonu
3. Alan Kültür ve Yardımlaşma Vakfı
4. Kafkas Vakfı
5. Şimali Kafkas Derneği
6. İstanbul Çerkes Derneği
7. Kayseri Birleşik Kafkasya Derneği
8. Adige Khase-Çerkes Derneği-İstanbul
9. Maltepe Çerkes Derneği
10. Kuzey Kafkasya Kültür Merkezi Derneği
11. Boğaziçi Çerkes Derneği
12. İstanbul Birleşik Kafkasya Derneği
13. Kafkasevi Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği
14. Samsun Birleşik Kafkasya Derneği
15. Ahlat Kafkas Kültür ve Dayanışma Derneği
16. Kafkasyalılar Sosyal Tesis Yaptırma ve Yaşatma Derneği-Samsun
17. Kozlu Çerkes Derneği
18. Çeçen Kafkas Muhacirleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
19. Merzifon Çerkes Kültür Derneği
20. Bodrum Çerkes Kültür Derneği
21. Ladik Çerkesler Derneği
22. Çerkezköy Kuzey Kafkas Kültür Ve Dayanışma Derneği – Tekirdağ
23. 1864 Erbaa Çerkes Derneği
24. Güneşli Kuzey Kafkas Kültür Ve Dayanışma Derneği
25. Köprübaşı Köyü Adige Kültür Evi Derneğ
26. Meydandüzü Köyü Çerkes Derneği
27. Silivri Kuzey Kafkas Kültür Derneği
28. İverönü Köyü Kafkas Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
29. Karamürsel Kuzey Kafkas Kültür Derneği
30. Adige Dil Derneği-KONYA
31. Kafdağı Eğitim ve Kültür Derneği
32. Çerkes Derneği-KONYA
33. Marmara Çerkes Derneği
34. POY-DER Poyrazlı Kafkas Kültür ve Yardımlaşma Derneği
35. Nart Ajans
36. Çerkes Forumu
37. Çorlu Kuzey Kafkas Çerkes Derneği – Tekirdağ
38. Gebze Kuzey Kafkas Kültür Derneği
39. Orta Asya-Kafkasya Kültür Derneği
40. Kafkas Kadınları Eğitim ve Dayanışma Derneği
41. Kafkas Gençlik Eğitim ve Spor Kulübü
42. Adige Khase Derneği-Samsun
43. Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti Derneği
44. Çerkesya Yurtseverleri
45. Turhal Kuzey Kafkasya Derneği
46. Tokat Çerkes Derneği
47. Orhanlı Çerkes Kültür Derneği
48. İlkkurşun Kafkas Kültür Dayanışma Ve Yardım Derneği
49. Kahramanmaraş Küçüksu Yardımlaşma ve Çeçen Kültür Derneği
50. Kahramanmaraş Çeçen Kültür Derneği
51. Adana Anadolu Kafkas Çeçen Kültür Derneği
52. Başhüyük Kuzey Kafkas Karaçay Malkar Derneği
53. Ayancık Çerkes Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği

(METİN-İNGİLİZCE)

EUROPEAN HUMAN RIGHTS INSTITUTIONS

 We are the members of people, who, a few generations ago were expelled from their homeland which was then occupied by the Russian Empire, but never severed ties and closely followed the developments in the homeland.

It is known that in January-March 2020, the President of the Russian Federation Vladimir Putin started a legislative process with an aim of adaptation of a draft which includes a series of amendments to the Constitution. Despite receiving extremely negative reactions from opinion leaders and representatives of indigenous people of Russian Federation, President Putin hastily had the Federal Assembly, Federal Council and the Constitutional Court of the Russian Federation pass the draft.

With the amendment made in the Article 68 of the Constitution, it is stated that “The state language on the territory of the Russian Federation is Russian, the language of the state-founding nation” by which the Russian ethnicity is brought forward and other people are made vulnerable to the upcoming operations that will be made in the following days to “further restrict the fundamental human rights and freedoms”, and deem and label them as “2nd Class citizens” and “those who do not contribute to the foundation of the state”.

These amendments to be made on the Constitution of the Russian Federation, will further move Russia away from the democratic and federal state principles that she has not already been close to.

There is no distinction is made when it comes to citizenship obligations amongst the people of Russia. Yet, with the new Constitution, the Slavic ethnicity which has been entitled as “state-founding people”, were rendered as privileged. The implementation of this article means that, the Slavs will be treated as first-class people on the Constitutional plane.

With a close examination of these new proposed amendments in the Constitution of the Russian Federation, it can be seen that, they collectively violates mainly the federal principles in the Constitution of the Russian Federation, UN Universal Declaration of Human Rights, International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, Council of Europe Venice Commission Criteria and European Convention on Human Rights. Further, determination of, and declaration by your institution of such discrimination would materialize that, there are still concerned civic institutions that value and protect human values, and reinforce our belief and trust in your esteem institution. This step will increase the morale, motivation and hope of all indigenous and minority people struggling with identity, culture and their mother tongue.

We firmly believe that our humanitarian demand will be valued by you.

With our deepest regards.

SIGNATORY TURKISH INSTITUTIONS AND ORGANIZATIONS

1. Federation of Circassian Associations
2. Federation of United Caucasian Associations
3. Alan Culture and Solidarity Foundation
4. Caucasian Foundation
5. Şimali Caucasian Association
6. Istanbul Circassian Association
7. Kayseri United Caucasus Association
8. Adige Khase-Circassian Association-Istanbul
9. Maltepe Circassian Association
10. North Caucasus Cultural Center Association
11. Boğaziçi Circassian Association
12. Istanbul United Caucasus Association
13. Caucasian Home Social and Strategic Research Center Association
14. Samsun United Caucasus Association
15. Ahlat Caucasian Culture and Solidarity Association
16. Caucasians Social Facility Building and Memorial Association-Samsun
17. Kozlu Circassian Association
18. Chechen Caucasian Immigrants Assistance and Solidarity Association
19. Merzifon Circassian Cultural Association
20. Bodrum Circassian Cultural Association
21. Ladik Circassians Association
22. Çerkezköy North Caucasian Culture And Solidarity Association – Tekirdağ
23. 1864 Erbaa Circassian Association
24. Güneşli North Caucasian Culture And Solidarity Association
25. Köprübaşı Village Adige Culture House Association
26. Meydandüzü Village Circassian Association
27. Silivri North Caucasian Culture Association
28. İverönü Village Caucasian Social Assistance and Solidarity Association
29. Karamürsel North Caucasian Culture Association
30. Adige Language Association-KONYA
31. Kafdağı Education and Culture Association
32. Circassian Association-KONYA
33. Marmara Circassian Association
34. POY-DER Poyrazlı Caucasian Culture and Solidarity Association
35. Nart Agency
36. Circassian Forum
37. Çorlu North Caucasian Circassian Association – Tekirdağ
38. Gebze North Caucasian Culture Association
39. Central Asian-Caucasian Cultural Association
40. Caucasian Women Education and Solidarity Association
41. Caucasian Youth Education and Sports Club
42. Adige Khase Association-Samsun
43. Circassian Women’s Association of Teavün Society
44. Patriots of Circassia
45. Turhal North Caucasus Association
46. Tokat Circassian Association
47. Orhanlı Circassian Cultural Association
48. İlkkurşun Kafkas Culture Solidarity and Assistance Association
49. Kahramanmaraş Küçüksu Assistance and Chechen Culture Association
50. Kahramanmaraş Chechen Cultural Association
51. Adana Anatolia Caucasian Chechen Cultural Association
52. Başhuyuk North Caucasian Karachay Malkar Association
53. Ayancik Circassian Culture Solidarity Association