TATARİSTAN MÜFTÜSÜ RUS ETNİSİTESİNİN “DEVLET KURUCU HALK’ OLARAK TANIMLANMASINA KARŞI ÇIKTI
22 Nisan’da Halk oylamasına sunulacak Rusya Federasyonu Anayasası’nda yapılacak değişikliklerle ilgili tartışmalar sürüyor. Tataristan müftüsü Kamil Samigullin 3 Mart’ta yaptığı açıklamada, Rusya Federasyonu Anayasası’na “devlet kurucu halk” maddesinin ilave edilmesini hukuksuzluk olarak nitelendirdi.
Samigullin’in karşı çıktığı düzenleme Rusya Devlet Duması Sözcüsü Vyacheslav Volodin tarafından şöyle ifade ediliyor:
“Rusya Federasyonu topraklarında, devlet kurucu halkın dili olan Rusça devlet dilidir. Rus halkı devlet kurucu bir halk olduğu gibi, Rusya Federasyonu’nun ortak hukuka sahip halklarının çok milletli ittifakına dahildir.”
Tataristan Müslümanları Dini İdaresi yayınında Samigullin’e istinaden yer verilen haberde, Rus halkının Anayasada “tek devlet kurucu halk” şeklinde ifade edilmesi eleşiriliyor. Samigullin, “Evet, doğrudur; en çok nüfusa sahip olan Ruslar ülkeye ad vermiş bir halktır. Lakin Rusya’da, Ruslarla birlikte başka köklü halklar da yaşıyor. Biz Rusyalıyız. Bu devletin kurulmasına, devlet sınırlarının korunmasına ve Rusya’nın manevi liderliğinin tanınmasına, çok yüzlü genel Rusya mantalitesinin oluşturulmasına ve güçlü sosyal ve iktisadi gelişmelere biz de katkıda bulunduk” dedi.
2010 yılında yapılan sayıma göre Tatarlar Tataristan halkının yüzde 53’ünü teşkil ediyor.
Ayrıca ülkenin on rayonunda halkın yüzde 80-90’ı Tatarlardan oluşuyor.
Tatarların çoğu, Kazan şehrinin 1552 yılında Rus Çarı İvan Grozni tarafından fethedilmesini “milli facia” olarak adlandırıyor ve bu savaşın bağımsız Kazan Hanlığı’nın varlığına son verdiğini söylüyor.
Tatar milliyetçiler her 13 Ekim tarihini anma günü kabul ediyor ve Grozni’nin Kazan Hanlığı’na karşı savaşını da soykırım olarak tanımlıyorlar.
ANAYASA İÇİN ÖNERİLEN DİĞER TEKLİFLER
Kremlin’in Anayasaya girmesini teklif ettiği diğer ilaveler şöyle sıralanıyor:
– Rusya’da nikah yalnız erkek ve kadın arasında gerçekleştirilebilir;
– Halkın Büyük Vatan Savaşındaki kahramanlığını küçültmeye izin verilmez;
– Rusya Federasyonu SSCB’nin varisidir;
– Rusya Federasyonunun toprakları ve hisselerinin devrine izin verilmez;
– Çocuklar Rusya Federasyonu’nun esas servetidir;
– Rusya kanunları uluslararası hukuk normlarından üstündür (Bu düzeltme Moskova’ya insan hakları ve başka uluslararası mahkemelerin kararlarını uygulamama imkanı verecek);
– Ne zaman olursa olsun dış ülkede oturum hakkı alanların ve çifte vatandaşlığı olanların yüksek vazifeler almasına sınır koyulacak;
– Yüksek Vazifeli şahısların dışarıda banka hesaplarının olması veya diğer faaliyetlerde bulunmasına yasak getirilmesi;
Değişiklik tekliflerini Devlet Duması’nın Mart ayı içinde ele alması bekleniyor.
Teklif 22 Nisan’da ulusal oylamaya sunulacak ve yüzde ellinin üzerinde oy alması halinde de yürürlüğe girecek.
Bilindiği gibi yürürlükteki mevcut Anayasa, o zamanki Başkan Boris Yeltsin’in “Batı desteği ile” bir “hiper başkanlık sistemi” oluşturmak için tanıttığı 1993 yılına dayanıyor; Komünist kontrolündeki parlamentonun Batı yanlısı lideri etkilemeye çalışması ve iktidarı elinde tutmak için askeri güce başvurması sonrasında geldi. O günlerdeki çatışmalarda 187 kişi ölürken 437 kişi de yaralanmıştı.
22 Nisan ulusal oylamasından önce, değişikliklerin önce Anayasa Mahkemesi ve ulusal parlamentodan (Duma) nihai onay alması gerekiyor.
