SOÇİ’DEKİ ÇERKESLER, KAFKAS SAVAŞI KURBANLARINI ANDI

Kafkas Savaşı Kurbanlarını Anma Günü münasebetiyle düzenlenen Soçi’deki etkinliklere katılanlar sayıları az da olsa, güvenlik önlemlerine riayet ettiler.

Bilindiği gibi Kafkas Rus Savaşı  1763’te yoğunlaşmış ve 21 Mayıs 1864’te sona ermişti. Bu savaş Adıge halklarını yok olmanın eşiğine getirdi. Kafkas Savaşı ve Çerkeslerin Osmanlı İmparatorluğu’na kitlesel tehcirinden sonra anavatanlarında 50 binden biraz fazla insan kaldı. Çerkes örgütleri, Rus yetkililerden Kafkas Rus Savaşı sırasında gerçekleştirilen Çerkes soykırımını tanımasını talep ediyor ve 21 Mayıslar da da bu talepler zirveye çıkıyor.

Karadeniz Çerkesleri Krasnodar bölgesel örgütü Adige Khase Derneği başkanı Majid Çaçuh, koronavirüs nedeniyle Soçi’de Kafkas Savaşı Kurbanlarını Anma Günü etkinliklerine katılanların sayısının sınırlı olduğunu söyledi.

Soçi yerleşimlerindeki program Moskova saatiyle 12.00’da başladı ve yaklaşık iki saat sürdü. Adigelerin ağırlıklı olarak yaşadığı Lazarevsky semtindeki yerleşim yerlerinde yapılan toplantılarda güvenlik tedbirlerinin sıkı bir şekilde uygulandığını ve insanların bunu anlayışla karşıladığını söyleyen Çaçuh, “21 Mayıs’ta Kafkas Rus Savaşı Kurbanlarına adanan etkinlikler, tüm Çerkes dünyasında gerçekleştirildi. Prişernomorskaya Şapsığya’da -Soçi ve Tuapse bölgesinde- etkinliklerin mekanı Bolşoy Kiçmay köyü, Golovinka köyü ve Agoy-Şapsığ köyüdür” dedi.

Çaçuh’a göre, 21 Mayıs’ta, “Adıge Khase” aktivistleri, Krasnodar Bölgesi, Soçi şehri, Tuapse bölgesi yetkilileri, din adamları, yaşlılar ve gençler bir araya geliyor. Akhintam köyünde Kafkas savaşı kurbanlarının anısına çiçek bırakılıyor, yörenin yerli halkı için kutsal sayılan ağaç ziyaret ediliyor, Karadenize de çelenkler bırakılıyor.

Krasnodar Adıge Khase başkanı Asker Sokht, “Yerleşik geleneğe göre 21 Mayıs’ta Çerkes dünyası geçmişine dönüyor… Savaş sırasında yüzbinlerce insan öldü, bir milyondan fazlası Osmanlı İmparatorluğu’na sürüldü. Osmanlı İmparatorluğu’na giden Çerkesler kendilerini dillerini, kültürlerini ve kimliklerini kaybetmenin eşiğinde buldular” dedi.

Son yıllarda Suriye’deki savaşla bağlantılı olarak çok sayıda yurttaşın tarihi vatanlarına geri döndüğünü kaydeden Soht, “Görevimiz onlara destek ve ilgi sağlamaktır. Yurtdışındaki Çerkes diasporası da tarihi anavatanlarına dönenlere yardım etmelidir. Bir bölgeden diğerine geçmek, özellikle de savaş ve kıtlık sizi takip ediyorsa ağır bir yüktür. O yüzden elimizden geleni yapalım. Çerkes meselesi de budur… Kimse 21 Mayıs’ta Rus diplomatik misyonlarına yakın meydanlarda gürültülü etkinlikler yaparak öfke nöbetleri geçirmesin” dedi.

“Geriye dönüp baktığımızda, Çerkes işlerini yaparken başarılarımızın neler olduğunu kendimize soracağımız zaman gelecek. Sözler rüzgar tarafından taşınacak, sadece insanlar ve onların torunları kalacak, tarihi vatanlarına dönmesine yardım ettiğimiz insanlar kalacak. O zaman emeğimizin meyvelerini kendi gözlerimizle görmek büyük bir mutluluk olacak. O halde çabalarımızı bu yönde birleştirelim” diyor Asker Sokht.

Adıge kökenli Krasnodar Bölgesi yerlilerinden ve Devlet Duması milletvekili Yuri Napso da, Anma Günü etkinliklerin katılanlar arasında. Kafkas Savaşı’nda ölenlerin anıtlarına ve Büyük Vatanseverlik Savaşı’nda savaşan ve ölen Çerkeslerin anısına çiçek koyduğunu belirten Napso, “Bu tür olayların amacı, tarihsel hafızayı korumak ve onu genç nesile aktarmaktır” dedi.

Devletin özgün bir geleneksel kültürün gelişmesi için tüm koşullar oluşturduğunu söyleyen Napso, “Rusya’yı oluşturan küçük halklar ve için bu önemli bir şey… Kültürümüzü, maneviyatımızı unutmayın, bu kültürün taşıyıcıları olarak kendimize zaman ayırmak zorundayız. Bugün Anma Günü’ne geldik, gençlerle sohbet ettik, sorularını dinledik. Sorularını cevaplayarak bilgimizi aktardık” dedi.

Bu yılki anmalar çok sakin, rahat ve olumsuz bir şey yaşanmadan geçti. “İnsanların ayağa kalktığı, dua ettiği, birbirlerine güzel sözler söylediği bir ağacımız var. İmamımız orada hepimiz için dua ediyor… İnsanlar yüksek sesle konuşmadan birbirleriyle iletişim kurdular” diyen Napso şöyle devam etti:

“Ben doğuştan Adıge’yim. Adıge dilini ve Rusçayı eşit derecede iyi biliyorum. İki dil de mükemmel. Örneğin, bir aul’da, bir diasporalıyla buluştuğumuzda, kendi dilimize geçiyoruz. Krasnodar Bölgesi’nde ve Soçi’deki çocuklarda dil sorunları mevcuttur.” Tatil köyünde tatil yapan turistlerin, “33 şelale” gibi turistik noktaları ziyaret etmek için özel olarak Çerkes köylerine geldiklerini söyleyen Napso, “Rusya’nın her yerinden insanlar Adigelerle iletişim kurmaya, orijinal kültürümüzü, geleneklerimizi, ulusal kostümlerimizi görmeye, meşhur Adıge peyniri ve mamalikayı tatmaya geliyorlar… Sadece korumakla kalmayıp aynı zamanda kültürümüzü gösterebiliyor olmamızda harika. Ve aynı zamanda yerel halkın ekonomisini de etkilediği için Şapsığlar bundan memnunlar” dedi.

“Ulusal meseleyi gündeme getirmeye ve etnik ilişkileri şiddetlendirmeye çalışanlar boşuna uğraşıyorlar” diyen Napso sözlerini şöyle tamamladı: “Kafkasya’da uzun süredir farklı milletlerden insanlar yaşıyor. Hayatta belirli bir aşamadan geçtiler, belirli bilgi ve beceriler edindiler ve bundan dersler çıkardılar. Kafkasya halkı savaşların her zaman kayıp ve yıkım olduğunu anlıyor.”

Soçi Şehir İdaresi Halk Dernekleri ile Etkileşim Dairesi Başkanı Vladimir Volkov da, “Kafkas Düğümü” muhabirine, Anma Günü etkiliklerinin şehir yetkilileriyle birlikte koordine edildiğini ve sakin bir atmosferde gerçekleştiğini söyledi.

_________

Kaynak: Kavkaz Uzel’den özetlenmiştir.