AVRUPA KONSEYİ KOMİSERİ, RUS DEVLET DUMASINI YABANCI AJANLARLA İLGİLİ YENİ YASALARI KABUL ETMEMEYE ÇAĞIRDI
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunya Mijatovic, Rusya’daki kar amacı gütmeyen kuruluşların ihtiyaçlarını karşılamayı sıkılaştıran yasa tasarılarının kabul edilmemesi için Rusya Federasyonu Devlet Duması’na çağrıda bulundu.
Ombudsman’a göre, bu yasalar kar amacı gütmeyen Rus kuruluşlarının (STK’lar) haklarını daha da kısıtlayacak, sivil toplumu baltalayacak ve ülkede zaten mütevazı düzeyde olan örgütlenme özgürlüğünü sınırlayacak. Mijatovic yaptığı açıklamada, Devlet Duması’nın STK’larla ilgili mevcut mevzuatı kapsamlı bir şekilde gözden geçirmesini ve bunu Avrupa ve uluslararası insan hakları standartlarına uygun hale getirmesini tavsiye etti.
Mijatovic’e göre, Devlet Duması, bir milletvekili grubunun önerdiği tasarıları kabul ederse, Adalet Bakanlığı, orantılılık ve gereklilik şartlarını karşılamayan herhangi bir ihlal görmesi halinde kendisi karar alarak Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluş’u tasfiye edebilecek.
Mijatovic, kanun tasarılarının, sivil toplum temsilcilerini ve insan hakları savunucularını “yabancı ajan” olarak etiketleyerek damgalamak ve taciz etmek için de bir temel oluşturduğuna inanıyor. Damgalayıcı etiketlerin kullanılması ayrımcılığa yol açarak meşru faaliyetleri ve ifade özgürlüğü üzerindeki caydırıcı etkiyi arttırıyor.
Yukarıda bahsedilen ve yakın zamanda hayata geçirilmesi önerilen yasal değişikliklerin tümü, Avrupa Sözleşmesi’nde yer alan ifade, toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin uygulanabilir insan hakları standartlarının gerisinde kalıyor ve sivil toplum tarafından kamu otoritelerine yönelik her türlü meşru eleştiriyi daha da bastırmak için bir araç olarak hizmet edeceğinden endişeleniliyor.
Dunya Mijatovic açıklamasında, Rus yetkililerin acilen rotasını değiştirmesi ve insan hakları yükümlülüklerini yerine getirmeye başlamasını istedi.
Yasa Tasarısına göre, yabancı temsilcisi olarak tanınan herkes, planlanan tedbirler ve bunların uygulanması veya uygulanmaması konusunda süresiz olarak Adalet Bakanlığına rapor vermek zorunda kalacak; bakanlık ise yasağa uyulmadığı kanaati edindiğinde örgütü derhal tasfiye etme hakkına sahip olacak. Ayrıca bu tür kuruluşların tüm mesajları “yabancı ajanların mesajları” olarak etiketlenecek ve bu gerekliliğe uyulmaması halinde hem medya, hem de vatandaşlar 2 bin ruble ile 50 bin ruble arasında değişen para cezaları ile karşı karşıya kalacak.
Aynı zamanda sadece kuruluşlar değil, bireyler de yabancı temsilcisi olarak tanımlanabiliyor.
Düzinelerce Rus insan hakları örgütü kanuni düzenlemelere karşı çıkıyor ki, bazıları Adalet Bakanlığı’nın yabancı ajanlar listesine zaten dahil edilmiş durumda.
