21 ŞUBAT DÜNYA ANADİL GÜNÜ KUTLU OLSUN.

Убзэ шIу умылэгоу уихэгъэгу шIу плэгъун плъэкIыщтэп.

Anadilini sevmeden vatanını sevemezsin.

Wübze şü`ı wumıĺeğow wüxeḱu şü`ı pĺeğun pĺećıştep.

***

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Genel Kurulu, 1999 yılında aldığı bir kararla 21 Şubat gününü, “Uluslararası Anadili Günü” olarak kabul etmiş ve ilk kez 2000 yılında, dünya çapında kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla “Dünya Anadili Günü” kutlanmaya başlamıştır.

UNESCO verilerine göre dünya üzerinde 2 bin 500 dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıyayken, Türkiye’de tehlikede olan anadili sayısı 18’i bulmaktadır. UNESCO tarafından yüz yıl içinde bir dili konuşacak çocuk kalmayacak durumda ise o dil tehlikede, bir dili konuşan hiç çocuk kalmamışsa o dili ölü kabul edilmektedir.

Etnik ve ulus düzeyinde toplulukların bütün ilişki ve etkinliklerinde kullandıkları ve anlaştıkları dil, o topluluğun anadilidir. Daha geniş bir tanımla, bir insanın hiçbir eğitime tabi tutulmaksızın ailesi, çevresi ve toplumu aracılığı ile öğrendiği dil, anadili olarak tanımlanmaktadır.

Bireylerin anadilleri dışında sonradan öğrenilen ikinci, üçüncü diller o dillerle iletişim kurmayı sağlasa bile, asla insanın kendi anadili gibi olamamaktadır. Bundan dolayı Çocuk Hakları Sözleşmesinde de açıkça belirtildiği gibi bireyin anadilinde eğitim alması en temel insan haklarından birisi olduğu kadar, bireylerin kendi anadillerinde eğitim almasının engellenmesi de en büyük insan hakkı ihlallerinden birisi olarak kabul edilmektedir.

Bugün dünyada 200 egemen ülke olmasına rağmen, konuşulan 6000 dil mevcuttur. Bu durum her egemen ülke için çok dilliliğin kaçınılmaz bir gerçek olduğu anlamına gelir.

Ancak anadil konusunda devlet kadar ailelere de büyük iş düşüyor. Bir halk kendi anadiline sahip çıkmaz ise o dilin yaşama şansı yoktur. Öncelikli olarak anadilini yaşatmak isteyen her halkın bireyleri bu konuda istekli ve kararlı olmak zorundadır. Aynı zamanda bu zorunluluk toplumsal kimlik, tarih, aidiyet ve sorumluluk bilinci gerektirir.

Sizi bu düşüncelerle başbaşa bırakıyor, 21 Şubat Dünya Anadili Günü’nü kutluyoruz.

ÇERKES DERNEKLERİ FEDERASYONU