Rusyadaki Yerli Ana Dillerin Gönüllü Öğretilmesi Yasa Teklifinin Gerilim Yaratma Potansiyeli Çok Yüksek Görünüyor.

10 Haziran 2018

467 1 dakika okuma süresi

Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin’in yeni dil yasa teklifi Rusça dışındaki yerel dillerin yok edilmesini hedefliyor. Yasa tasarısının uygulanması, mevcut dengenin bozulmasına, okullarda öğretilen yerel ana dillerin kademeli olarak azalmasına ve nihayetinde yerel ana dillerini eğitim sisteminden tamamen kaldırılmasına yol açacaktır. Yeni yasa ile planlanan değişikliklere göre; Sadece Rusça, Rusya Federasyonu devlet dili olarak zorunlu bir şekilde öğretilecek, diğer yerel ana diller Rusya Federasyonu Cumhuriyetlerinde yasal olarak resmi dil olarak kabul edilmiş olmalarına rağmen, yeni yasaya göre yerel ana diller zorunlu olmayan resmi dil kategorisinde yer alacaktır.

Yine yeni yasa teklifine göre, hâlihazırda okullarda öğretilen iki yabancı dil öğrenilmesinin zorunlu olması uygulamasına devam edilecek olup yerel ana diller ise zorunlu olmayacaktır.

Planlanan değişiklikler kaçınılmaz olarak yerel ana dil eğitici potansiyelinin kademeli olarak kaybedilmesine yol açacaktır. Bu potansiyelin daha sonra zaman içinde canlandırılması çok zor ve hatta imkânsız hale gelecektir. Tüm bunlar kendi ana dilini bilen ve yerli edebiyatı okuyan gençlerin sayısında çok ciddi bir azalmaya neden olacak ve yerel ana dillerin tarihe gömülüp yok olmalarına neden olacaktır.

Rusya Federasyonunda milli ve yerli ana dillerin gönüllü olarak öğrenilmesine ilişkin hazırlanan ve birçok alt komisyonda kabul edilerek geçen tasarının, Rusya Devlet Duması sonbahar oturumunda ele alınması ve yasallaştırılması planlanıyor.

Sovyetler Birliğinin kuruluş tarihinden bugüne kadar geçen süreçte Rusya Federasyonu sınırları içerisinde konuşulan milli ve yerli ana dillere en büyük darbeyi vuracak olan bu yasa tasarısının, güz döneminde Devlet Duma’sında görüşülüp karara bağlanmasından önce; Başta Kuzey Kafkasya’daki Özerk ve Federal Cumhuriyetlerimiz olmak üzere tüm sivil toplum örgütlerimiz tarafından iptal edilmesi yönünde acil bir eylem planı hazırlamalıdır.

Söz konusu yasa tasarısı içeriğinin özellikle Kuzey Kafkasya yerel halkları ve diasporaları tarafından kabul edilmesi mümkün değildir. Söz konusu yasa teklifinin, Rusya Federasyonu sınırları içerisinde yaşayan yerli halklar ile hükumet arasında çatışma, anlaşmazlık, gerilim ve gerginlik yaratma potansiyeli çok yüksek görünüyor. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde gerek Kafkasya’da ve gerekse en çok çerkes nüfusunun yaşadığı Türkiye ve diğer ülkeler olmak üzere, milli ve yerli (yerel) ana dillerin gönüllü olarak öğretilmesine ilişkin hazırlanan yasa teklifinin, camiamızın gündemini oldukça işgal edeceği de kesindir.