Mitoloji

Nart Tlepş’in Ölümü(*)

NESKUR İbrahim 
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız

Bir gün iki kendini bilmez kişi Tlepş’in (Лъэпшъ) yanına geldiler.

– Tlepş! dediler.
– Ne istiyorsunuz?
– Bize birer kılıç yap, dediler.- Nasıl bir kılıç istersiniz, diye sordu Tlepş.
– Taş ya da demir, ne olura olsun vurduğumu kesip biçsin isterim, dedi büyüğü.
– Sapladığım her şeyi, taş ya da demir, delip geçecek bir kılıç isterim, dedi küçüğü de.

İstedikleri gibi birer kılıç yapıp verdi ellerine.

Mart Irmağı (**) yaya köprüsünü geçerken, kılıfı büyük gelmiş olmalı ki, her şeyi kesebilen kılıç kınından fırlayıp suya düştü. Arkadaşı,her şeyi delen kılıcıyla düşen kılıcı delip havaya kaldırdı ve sudan çıkardı. Kılıcının delindiğini gören büyüğü: “Aldatıldım, istediğim gibi bir kılıç değil bu bana yaptığı! Sağ komam onu, öldüreceğim!” diyerek öfkeli öfkeli Tlepş’in yanına vardı, bir hışımla Tlepş’in odasına dalıp ocak başındaki Tlepş’e öldürücü bir kılıç darbesi indirdi. Başına isabet ettiremedi, ama her iki bacağını dizlerinden ayırdı.

Tlepş’in acısı karşısında kendine gelen saldırgan, yaptığından bin pişman oldu ama iş işten geçmişti. Herkes koşuştu ama artık ne yapılabilirdi ki! Yaşlılar oturup acısı dinsin diye kendisine şarkılar söylediler, ağıtlar okudular, kamilapşeler (kavalcılar) ve sırınapşeler (flütçüler) eşliğinde dans ettiler Tlepş’in karşısında, kendisiyle şakalaştılar. Ancak bir yararı olmadı. Tlepş yaşama veda etti çaresiz.
Ç’apşe
(** *) geleneğimizin ve “Tlepş üzerine söylenen ç’apşe şarkısının” Tlepş döneminden kalma olduğu anlatılır.

_________________________
DİPNOTLAR
(*) Bu Hatukuay teksti Adigey’in Hatikuaye köyünde doğan İbrahim Neskur tarafından, 22 Nisan 1952’de Asker Hadeğal’a yazdırıldı. Özgün biçimi Adige Bilimsel Araştırma Enstitüsü arşivindedir. -HCY
(**) Mart Irmağı-Adigey’de Pşız (Kuban) ırmağına dökülen daha küçük bir ırmak,dere. -HCY
(***)
Ç’apşe (к1апщэ) yaralıyı oyalamak ve uyumasını, kendisine zarar vermesini önlemek ve iyileştirmek için eskiden Adigelerce düzenlenen tedavi biçimi ve bu tedavi süresince uygulanan eğlence (gegu).

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu